اهمیت شروط ضمن عقد ازدواج چیست؟
عقد ازدواج که در اصطلاح حقوقی به آن نکاح گفته میشود همانطور که از اسم آن مشخص است یک عقد میباشد.
عقد که در لغت به معنای بستن و گره زدن میباشد.
توافقی دو طرفه میباشد که میتوان گفت در مقابل ایقاع قرار میگیرد که یک طرفه میباشد.
همانطور که بیان شد نکاح یا همان ازدواج عقدی است دو طرفه
مانند عقد اجاره که یک طرف آن موجر( صاحب خانه) و طرف دیگر آن مستاجر میباشد.
یا عقد بیع ( خرید و فروش) که یک طرف آن بایع( فروشنده ) و طرف دیگر آن مشتری میباشد.
در عقد نکاح نیز دو طرف وجود دارد یک طرف مرد ( زوج) و یک طرف زن ( زوجه) میباشد.
همانطور که مستحضر میباشید در معاملات و عقود روزمره ما در حین عقد به توافقات خاصی با طرفمان میرسیم و با ذکر آن توافقات در قولنامه آنها را مکتوب کرده و الزام آور مینماییم.
برای مثال در عقد اجاره و در اجاره نامه چندین بند وجود دارد که هر کدام الزاماتی را برای موجر و مستاجر در نظر گرفته است.
اما آیا ما حتما باید به تمامی این مندرجات در اجاره نامه پایبند باشیم و حتما باید اجاره نامه را به شکلی که هست قبول نماییم؟
مثلا در یکی از بندها آمدها مستاجر حق اجاره دادن مورد اجاره به سایرین را ندارد
مگر با توافق موجر، آیا طرفین میتوانند بر خلاف این بند توافق کنند و حق واگذاری مورد اجاره توسط مستاجر به دیگران را به وی بدهند؟
یا در عقد بیع و در قولنامه نوشته شده اسقاط کافه خیارات، یعنی طرفین تمامی خیارات را از خود ساقط کردند.
آیا یکی از طرفین میتواند بر خلاف این بند برای خود حق فسخی بخواهد؟
برای پاسخ به این سوال با مراجعه به قانون مدنی با ماده ۱۰ مواجه میشویم و آن بیانگر یکی از اصول مهم حقوقی میباشد که مفهوم آن میشود که طرفین یک عقد میتوانند در چارچوب قانون هرگونه توافقی با یکدیگر داشته باشند
پس آن مندرجات ضمن اجاره نامه و مبایعه نامه نیز نوعی توافق هستند که از پیش پیش بینی شده و جهت سهولت انجام عقود و جلوگیری از مشکلات در فرم های خاصی گنجانده شده اند
اما این به این معنی نیست که طرفین حتما باید به این مندرجات پایبند باشند
بلکه میتوانند تا جایی که قانون به آنها اجازه داده است توافقات دیگری نیز داشته باشند یا برخلاف هرکدام از این مندرجات توافق کنند مثلا حق انتقال مورد اجاره به دیگری را برای مستاجر قایل شوند یا حق فسخ برای فروشنده قرار دهند.
با ذکر این مقدمات خواستیم به عقد نکاح برسیم، همانطور که گفته شد نکاح نیز مانند سایر عقود عقد و یک توافق دو جانبه میباشد و زوج و زوجه میتوانند شروطی را در چارچوب قانون در آن قراردهند.
در عقد نامه شروطی درج شده که معمولا ضمن عقد طرفین بدون توجه به آنها فقط زیر آنرا امضا میزنند و از مفاد آن آگاه نیستند و این در صورتی است که سردفتر ازدواج ملزم به تفهیم این بندها به طرفین میباشد و در صورتیکه این کار را انجام ندهد طرفین میتوانند از وی بخواهند که در مورد بندهای مندرج توضیحات لازم را بیان کند
بهتر است قبل از رفتن به دفترَ ازدواج در تنهایی یک بار شروط ضمن عقد نکاح را بخوانیم و در مورد آنها با همسر آینده صحبت کنیم الزامی به پذیرفتن تمامی بندها نیست و طرفین میتوانند هر کدام از بندها را که میخواهند امضا نکنند
حواسمان باشد که نکاح نیز مانند سایر عقود یک عقد است و تبعات و آثار خود را دارد
پس بهتر است بدون تعارف و با جدیت تمامی بندها را خوانده و در صورت رضایت امضا کنیم تا بعد از انعقاد نکاح تبعات منفی در پی نداشته باشیم.
بازنشر از نائینی
