در این مطلب به موضوع فروش مال غیر در قانون مجازات جدید پرداخته ایم .
بطور کلی اشخاص سودجو با سوء استفاده از موقعیت‌هایی که برایشان پیش می‌آید مال دیگران را منتقل می‌کنند و یا میفروشند.
اشخاص به دلیل ناآگاهی از قانون مبادرت به انتقال اموال منقول یا غیرمنقول دیگران می‌کنند.
در هر دو صورت، انتقال مال دیگران، جرم است و مرتکب آن به مجازات‌های سنگینی محکوم میشود.
در ادامه بطور کامل به تشریح آن پرداخته ایم . با ما همراه باشید
فروش مال غیر در قانون مجازات جدید
حق مالکیت چیست؟
حق تملک برای مالک ایـن امتیاز را بوجود میاورد که از ملک خود بهره گیری نماید .
مالکیت انحصاری هست و تعلق حق تملک به یک شخـص به مفهوم آن هست که دست دیگران از آن مال کوتاه هست
و تنها مالک میتواند از مال خود بهره گیری نماید .
حالا فرض نمایید که فردی غیر از مالک؛ آن مال را بفروشد؛ در ایـن صورت چه پیامدی در انتظار اوست؟
برای مثال خانمی مالک یک خودرو یا خانه باشد و شوهر او بدون اطلاع زن؛ ایـن خودرو را بفروشد
چنین وضعی را انتقال مال دیگری می‌گویند.
فروش مال غیر از جمله جرایمی هست که جدای از این که نظم و امنیت اجتماع را به نیز می‌زند
خسارت‌های مادی را بر قربانی جرم وارد می‌کند منظور از قربانی جرم مالک مالی است که بدون اذن او فروخته شده است .
در ادامه این مطلب به بررسی مسئولیت دلال در فروش مال غیر میپردازیم .
فروش مال غیر در قانون مجازات جدید
دلال در فروش مال غیر چه مسئولیتی دارد؟
اگر دلال با آگاهی قبلی برای فروش مال غیر همکاری نماید به عنوان شریک یا معاون جرم قابل تعقیب است .
به عنوان مثال دلال زمین دیگری را که متعلق به فروشنده نمی باشد
و مرغوب‌تر و بهتر از زمین مورد معامله هست به خریدار نشان میدهد
و بعد از انجام معامله مبلغی بابت دلالی می‌گیرد یا با آگاهی به اینکه زمین متعلق به شخص دیگری هست
برای فروش خریدار را ترغیب و قولنامه‌ای نیز تنظیم می‌کند.
در صورتیکه دلال شریک جرم نیز باشد مالک اموال میتواند پـس از اینکه محکومیت دلال را تاییـد کرد اموال دلال را توقیف نماید .
اما در ادامه ی این مطلب میخواهیم به بررسی این موضوع بپردازیم که
مزایای شکایت فروش مال غیر توسط وکیل چیست ؟
پاسخ به این پرسش را در پاراگراف بعد شرح خواهیم داد
اگر شکایت فروش مال غیر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟
مدت زمان تاییـد جرم فروش مال غیر کمتر است .
نیازی به بودن شاکی در محکمه نخواهد بود.
وکیل میتواند در صورتیکه فروش مال بوسیـله دلال باشد اموال دلال را نیز توقیف نماید .
وکیل میتواند برای جبران زیان و زیان موکل و محکومیت فرد کلاهبردار اقدام نماید .
وکیل میتواند رضایت و یا نداشتن رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به بودن شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود.
(رضایت شاکی تنها سبب تخفیف در مجازات کلاهبردار می شود و کلا از بیـن نخواهد رفت.)
در ادامه مطلب به سوالات متداولی که در زمینه انتقال مال غیر پرسیده میشود پاسخ خواهیم داد. با ماا همراه باشید
سوالات متداول در زمینه انتقال مال غیر :
شکایت کیفری فروش مال غیر پـس از تاییـد مالکیت پذیرفته می شود ؟
بله
پـس از تاییـد مالکیت از طرف شما در صورتیکه تاییـد شود
فروش از جانب ایشان بدون وکالت از طرف شما و یا بدون اذن شما بوده هست
خواهید توانست شکایت کیفری فروش مال غیر را علیه ایشان تنظیم نمائید.
اگر سازنده واحد خود را بدوت اطلاع مالک بفروشد فروش مال غیر است ؟
شما خواهید توانست به دلیل اینکه ملک بیـن شما و ایشان مشترک است
در صورت انتقال ایشان از حق شفعه خود بهره گیری کـرده
و ضمن رجوع به محکمه محل وقوع ملک تقاضای ابطال معامله را با دقت به قرارداد نمائید
در نهایت خواهید توانست ضمن پرداخت سهم ایشان برای خرید آن اقدام نمائید.
در صورت نداشتن انتقال مدرک خودروی نو به دلیل فروش مال غیر چه اقدامی میتوان کرد؟
بله شما خواهید توانست شکایت کیفری فروش مال غیر علیه ایشان تنظیم کـرده
و پـس از تاییـد ضمن فسخ قرارداد خواهید توانست زیان و زیانی که در ایـن حین برای شما بوجود آمده هست را از ایشان مطالبه نمایید .
در صورتیکه فردی ادعا نماید مسکن را زودتر از خریدار خریده هست چه شکایتی می بایست تنظیم شود؟
در صورت تاییـد بوسیـله قاضی معیـن می شود که اولویت دارا بودن ملک با چه فردی هست
سپس خواهید توانست برای عودت وجه خود و زیان و زیان اقدام نمائید.
در صورتیکه مدرک در رهن ایران خودرو باشد فروش خودرو فروش مال غیر است؟
خیر به دلیل اینکه مدرک خودرو به نام شما است فروش مال غیر نخواهد بود
و خواهید توانست ضمن دادن وکالت به دیگری برای فروش آن اقدام نمایید .
در صورتیکه مسکن ای که متلق به فروشنده نبوده هست فروخته شده باشد چه می بایست کرد؟
در صورتیکه ملک متعلق به فروشنده نبوده هست شما خواهید توانست شکایت کیفری علیه ایشان تنظیم کـرده
و شکایت شما می بایست فروش مال غیر و در حکم کلاهبرداری هست
که در نهایت ضمن عودت وجه شما و مطالبه زیان و زیان به مجازات حبس محکوم خواهند شد.
حکم غیابى فروش مال غیر چنان چه سه سـال حبس باشد سوء قبلی ه برای فرد می شود ؟
بله با دقت به صادر شدن حکم قطعی چنان چه مجازات ایشان حاوی ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی شود
هر چند که غیابی باشد سوء قبلی ه برای ایشان منظور می شود .
خرید مال غیر چنانچه ملک متعلق به فروشندگان نباشد و حصر وراثت انجام نشده باشد چه مجازاتی دارد؟
همه شرایط به حکم محکمه بستگی خواهد داشت
و در صورتیکه همه ملک متعلق به ایـن دو شخـص باشد معامله باطل خواهد بود
و در صورتیکه شما اطلاعی در زمینه فروش مال غیر نداشته باشید مجازاتی برای شما در نظر گرفته نخواهد شد.
در ادامه این مقاله میخواهیم مراحل قانونی شکایت از انتقال مال غیر توسط وکیل را بصورت مختصر برای شما شرح دهیم .
۱ ۵ – فروش مال غیر در قانون مجازات جدید
مراحل شکایت انتقال مال غیر توسط وکیل
قدم اول : اگر میخواهید از شخصی که به دلیل فروش مال غیر شکایت کیفری کنید میتوانید قدامات زیر را انجام دهید
قدم دوم : لازم است که شما با یک وکیل متخصص در امور کیفری به صورت حضوری مشورت کنید .(برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمائید.)
قدم سوم : بعد از گرفتن وقت ملاقات حضوری با وکیل
جزئیات پرونده را برای وکیل به صورت کامل توضیح داده
و در صورتی که مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده
و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
قدم چهارم : در این مرحله وکیل مراحل قانونی برای شکایت و محکومیت مشتکی عنه در خصوص فروش مال دیگری را انجام خواهد داد.
در ادامه نیز مدارک صزوری برای شکایت انتقال مال را برایتان خواهیم گفت
مدارک ضروری برای شکایت انتقال مال غیر
مدارک شناسایی از جمله شناسنامه و کارت ملی
ارائه مدارک فروش مال به وسیله دیگری و اسناد در این مورد
تحلیل و بررسی جرم فروش مال غیر
طبعتا هر فردی اختیار اموال خودش را دارد
یعنی فردی که چیزی را خریده یا به هر شیوه قانونی دیگر (مثل ارث) به او منتقل شده است
حق دارد در چارچوب قانون؛ هر کاری خواست با آن انجام دهد
مثلاً آن را بفروشد؛ کرایه بدهد و …؛ ولی بعضی‌ها جدای از این که صاحب‌اختیار اموال خودشان می باشند
فکر می‌کنند اختیار اموال دیگران را نیز دارند!
بله تعجب نیز دارد؛ تصور نمایید یک شخـص مسکن شما را بفروشد یا از او خودرویی بخرید و بعداً بفهمید که کلا ً ایـن خودرو مال او نبوده است .
میشود حدس زد که چه حالی می‌شوید.
به ایـن کار می‌گویند انتقال مال غیر. برای آشنایی بیشتر با ایـن جرم؛ مطلب زیر را بخوانید..
انتقال اموال فردی دیگر بدون اطلاع او را «فروش مال غیر» می‌گویند.
ایـن کار از جرایمی است که علاوه بر جنبه خصوصی؛ حاوی جنبه عمومی نیز هست
یعنی خاطی نه تنها به خاطر زیان رساندن به یک شخـص قابل تعقیب و مجازات است
بلکه به دلیل آسیب رساندن به آرامش و نظم اجتماع نیز با فردی که ایـن کار را انجام دهد برخورد میشود.
در پاراگراف بعدی میخواهیم مفهوم << انتقال مال>> را برایتان توضیح دهیم .
«انتقال مال» به چه معناست؟
انتقال مال یعنی اینکه خوده مال(خوده آن چیز) یا منفعت آن را به دیگری واگذار شود.
مثلاً انتقال یک آپارتمان؛ یعنی اینکه تملک آن آپارتمان در اختیار فردی دیگر گذاشته شود.
ایـن کار شانس دارد از طریق فروختن یا حتی بخشیدن (صلح) انجام شود.
منظور از «منفعت» نیز ایـن است که فوائد ی که از آن شانس دارد به مالکش برسد تمالک شود.
مثل اینکه مسکن فردی بدون اجازه‌اش به یک شخـص دیگر کرایه داده شود.
پس فردی که مال غیر را بدون جواز قانونی کرایه دهد، مشمول حکم انتقال مال غیر است .
فرقی نمی‌کند که فروشنده مال غیر، عین آپارتمان یا ملکی را به دیگری منتقل نماید یا منفعت آن را.
برای مثال،چنان چه آقای احمدی آپارتمان متعلق به آقای بهزادی را بدون رضایت او کرایه دهد، مرتکب جرم شده است .
در ادامه میخواهیم بررسی کنیم که آیا در بحث انتقال مال خریدار هم مجرم محسوب میشود؟
آیا خریدار هم مجرم است؟
حالا در بحث انتقال مال قطعا می‌پرسید تکلیف خریدار چیست؟
خریدار مال غیر شانس دارد نیز مجرم باشد و نیز بی‌گناه.
تعجب ننمایید ! ماجرا ایـن هست که احتمالا خریدار کلا ً خبر نداشته باشد چیزی که دارد می‌خرد مال فروشنده نمی باشد و به فرد دیگری تعلق دارد.
در ایـن حالت؛ خریدار مقصر نیست؛ گرچه می بایست مال خریداری‌شده را به مالک اصلی‌اش برگرداند.
ولی چنان چه خریدار هنگام معامله بداند چیزی که در حال خریدن آن است، مال فرد دیگری است.
آن هنگام او نیز معاون جرم حساب میشود و مجازات می شود
دادستان و شاکی خصوصی وظیفه دارند برای تاییـد سوءنیت و اطلاع خریدار از تعلق مال به دیگری،دلایل خود را به محکمه عرضه دهند.
و اما در ائامه میخواهیم بدانیم که آیا ممکن است در بحث انتقال مال ، شخص مالک نیز مجازات شود ؟
همه مسئولیت‌های مالک
قطعا تعجب می‌نمایید چنان چه بگوییم که مالک اصلی نیز احتمال دارد در شرایطی خاص مجازات شود.
لابد می‌گویید مالک بیچاره که کاری نکـرده
تازه دارایی او را بدون رضایت و اطلاعش فروخته‌اند! بله ظاهر امر این‌طور است.
ولی همین مالک محترم هم مسئولیتی دارد.
طبق قانون، چنان چه مالک ملک از وقوع معامله مطلع شود؛نهایتاً تا یک ماه پـس از اطلاع،می بایست اظهارنامه‌ای بنویسد
و تملک خود را به اطلاع خریدار برساند.
چنان چه ایـن وقت بگذرد و مالک چنین کاری نکند، «معاون جرم» حساب میشود.
چون در ایـن شرایط؛ کلا ً بعید نمی باشد که با فروشنده تبانی کـرده باشد
تا از خریدار که از جریـان آگاه نبوده؛ کلاهبرداری کنند.
در ادامه مطب میخواهیم تفاوت بین اموال منقول و غیر منقول را بیان کنیم.
منقول و غیرمنقول چه تفاوتی دارند ؟
در بحث انتقال مال غیر ، زمانی که حرف از فروش مال غیر میشود؛ دیگر فرقی ندارد که چه چیزی باشد.
منقول و غیرمنقول بودن آن نیز فرقی در اصل ماجرا ندارد
و در هر دو مورد؛ ایـن کار غیرقانونی و جرم است .
لابد می‌پرسید ایـن دو تا چه فرقی با نیز دارند:
مال منقول: اموالی که قابل جابه‌جایی باشند؛ بدون اینکه ایـن نقل‌وانتقال آسیبی به آنان برساند؛ مثل طلا؛ ساعت و…
مال غیرمنقول: اموالی که قابل جابه‌جا کردن بدون آسیب به اصل آن نیستند؛ مثل مسکن و زمین.
برای شکایت باید به کجا مراجعه کرد؟
این سوال ممکن است برایتان پیش بیاید که اگر اموالتان را کسی انتقا دهد باید به چ کسی شکایت کنید؟
حتمالا ایـن اتفاق روزی برای ما نیز بیفتد و یک شخـص مالی از ما را به دیگری منتقل نماید .
شک ننمایید که قانون‌گذار به‌سختی با چنین جرمی برخورد می‌کند.
تنها اول از همه می بایست بدانیم که برای حل ایـن مساله به کجا برویم. بازبینـی به ایـن جرم نیازمند طرح شکایت کیفری است.
پس ،مرجع صالح برای بازبینـی به ایـن شکایت دادسرایی هست
که جرم در حوزه آن واقع شده که اغلب ً محل تنظیم قولنامه یا دفترخانه‌ای هست که انتقال مدرک در آن محل انجام شده است .
پس برای شکایت کردن از فردی که مال و اموال شما را به فردی دیگر منتقل کـرده است می بایست به دادسرا شکایت ببرید.
در ادامه این مطلب هم مجازات متخافان را برایتان شرح خواهیم داد.
مجازات متخلفان
انتقال مال غیر جدای از این که به یک شخـص آسیب می‌زند
باعث بر نیز میل کردن آرامش اجتماع نیز میشود.
به این دلیل ؛ قانون‌گذار مجازات سختی را برای آن در نظـر گرفته که به شرح زیر است:
حبس از یک تا هفت سال.
پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کـرده است .
بازگرداندن مال به مالک آن.
انفصال مادام‌العمر از خدمات دولتی
(اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد).
چگونه مال را پس بگیریم؟
در صورتی که انتقال مال غیر در دادگاه ثابت شود، فرد مجرم به بازگرداندن آن به مالک اصلی‌اش محکوم میشود
که به ایـن کار در اصطلاح «ردّ مال» می‌گویند.
اما ایـن یکـی از مجازات‌های فروشنده مال غیر است .
با ایـن حال؛ ایـن کار بسیار نیز ساده نیست.
درست هست که محکمه کیفری می بایست به ردّ مال نیز رأی دهد
ولی چنان چه ملک مورد نظـر با مدرک رسمی به فردی دیگر منتقل شده باشد
مالک آن می بایست پـس از تاییـد جرم در محکمه کیفری؛
از طریق طرح دادخواست در محاکم حقوقی؛ ابطال اسناد جعلی و خلع ید را بخواهد.
چون بازبینـی به ایـن شکایت ها از صلاحیت محاکم کیفری خارج است .
جرمی غیر قابل گذشت
در برخی موارد یه سری از جرم ها غیر قابل گذشت هستند .
مثلا در صورتی که شاکی خصوصی رضایت بدهد
دیگر مجازات مجرم منتفی میشود.
ولی برخـی دیگر حتی با رضایت شاکی نیز بخشیده نمی‌شوند و ایـن رضایت تنها باعث تخفیف در مجازات فرد میشود.
اصل بر ایـن هست که همه جرم‌ها غیرقابل‌گذشت می باشند
مگر اینکه در قانون استثنا شده باشند.
انتقال مال غیر نیز چون آسایش اجتماع را به نیز می‌زند و اصطلاحاً جنبه عمومی نیز دارد.
حتی با گذشت شاکی بخشیده نمی‌شود؛ یعنی از جرایم غیر قابل گذشت است .
اما در صورت عفو و رضایت شاکی؛ شانس دارد که قاضی به مجرم تخفیف بدهد.
تخفیفی که قاضی در ایـن مسائل میدهد؛ تنها در جزای نقدی است.
ولی فروشنده مال غیر؛ برای اینکه دیگر دست به چنین کاری نزند؛ می بایست حداقل یک سالی را مهمـان زندان باشد.
در ایـن بین چنان چه مالباخته از خیر مال فروخته‌شده بگذرد
قاضی نیز اصراری به ردّ یا همـان بازگرداندن آن ندارد.
بازنشر از نائینی
