نیم عشر دولتی

اگر تاکنون به دادگاه رفته باشید و یا حکم دادگاهی را دیده باشید قطعا با واژه نیم عشر مواجه شده اید و از خود پرسیده اید نیم عشر یعنی چه؟ حتما می دانید که هر دعوایی نزد دادگاه مطرح می شود دارای هزینه های دادرسی می باشد که باید آن را پرداخت نمود و در صورتی که حکم قطعی دعوا توسط دادگاه صادر شود ، فرد محکوم شده موظف به اجرای حکم می باشد حال بابت اجرای حکم باید هزینه ای را بپردازد که اصطلاحا به آن نیم عشر می گویند.

گروه وکلای دیده بان حقوق امیر در این مقاله به بررسی نیم عشر ، انواع نیم عشر، مقدار آن و تمامی موارد مرتبط به نیم عشر می پردازد و به طور کامل آن را شح می دهد. چنانچه پس از مطالعه این مقاله نیاز به راهنمایی بیشتر در مورد نیم عشر داشتید می توانید با گروه وکلای دیده بان حقوق امیر تماس بگیرید و از مشاوره با بهترین وکیل تهران بهره مند شوید.

جهت دریافت مشاوره از دیده بان حقوق امیر با شماره های زیر تماس حاصل فر مایید.

شماره تماس : 02188928542_02188928452

آدرس : تهران، خیابان فلسطین شمالی، نبش کوچه شهید نجف غزایی عتیق، پلاک 475، طبقه پنجم، واحد 57

نیم عشر چیست

کلمه عشر در لغت معنای یک دهم را می دهد. پس حالا که می دانیم یک عشر چقدر است به بررسی نیم عشر می پردازیم:

نیم عشر که همان نصف یک عشر می باشد یعنی یک دوم از یک دهم پس نیم عشر برابر عدد یک بیستم می باشد. احتمالا تا الان این سوال برایتان پیش آمده که نیم عشر چند درصد است؟ در پاسخ به این سوال می گوییم نیم عشر که همان یک بیستم می باشد در واقع برابر با پنج درصد می باشد.

همانطور که گفته شد نیم عشر در واقع هزینه ای می باشد که فرد محکوم شده در دادگاه برای اجرای حکم باید به دادگاه پرداخت کند. نیم عشر در واقع به دو دسته یا دو نوع تقسیم می شود که شامل نیم عشر دولتی و نیم عشر اجرایی می باشد که گروه وکلای دیده بان حقوق امیر در ادامه به بررسی هر دو نوع نیم عشر پرداخته و تمامی شرایط اجرای آن را برای شما شرح می دهد.

نیم عشر اجرایی

همانطور که گفتیم نیم عشر اجرایی یکی از انواع نیم عشر می باشد که در این نوع از نیم عشر فرد محکوم شده یا همان محکوم علیه باید هزینه اجرا شدن حکم را پرداخت کند که به آن حق الاجرای پرونده نیز می گویند. البته شرایطی هم برای معاف شدن محکوم علیه از پرداخت نیم عشر اجرایی وجود دارد که به توضیح آن ها می پردازیم:

شرط اول آن است که تا ده روز پس از صدور ابلاغ اجرائیه ، محکوم علیه مبلغ محکوم شده که اصطلاحا به آن محکوم به می گویند را پرداخت کند.

شرط دوم آن است که ظرف مدت ده روز محکوم علیه با طرف دعوای خود که همان خواهان پرونده می باشد صلح و سازش کنند و به توافق برسند و یا در چگونگی اجرای حکم با هم توافق کنند.

اگر یکی از این دو شرطی که در بالا توضیح داده شد اجرا شود محکوم علیه کاملا از پرداخت نیم عشر معاف خواهد شد اما شرایط دیگری برای تخفیف در پرداخت نیم عشر نیز وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

در صورتی که محکوم علیه تا مدت ده روز قسمتی از مبلغ محکوم به را پرداخت نماید به همان مقدار از حق الاجرا یا همان نیم عشر دریافت نمی شود. یعنی به همان میزان تخفیف در پرداخت نیم عشر شامل حال محکوم علیه می شود.

در صورتی که پس از گذشت مدت زمان ده روز محکوم علیه با خواهان پرونده یا همان محکوم له صلح و سازش کنند و به توافق برسند و یا در چگونگی اجرای حکم با هم توافق کنند، در این حالت نیز تخفیف شامل حال محکوم علیه می شود و او فقط باید نصف حق الاجرا یا همان نصف نیم عشر را پرداخت نماید.

نیم عشر دولتی

مبحث نیم عشر دولتی غالبا در مسائل مربوط به مهریه زن مطرح می باشد. حال این سوال بسیار رایج می باشد که نیم عشر مهریه چه زمانی باید پرداخت شود؟ در ادامه پاسخ آن را با هم بررسی می کنیم:

هنگامی که زن خواستار مهریه خود می باشد و دادگاه به نفع وی حکم می دهد زن باید برای صدور اجرائیه و اجرای حکم یک بیستم از مبلغ مهریه را که به آن نیم عشر دولتی می گویند به حساب دولت واریز کند. توجه داشته باشید که در انتها این مبلغ از اموال مرد یا همان محکوم علیه برداشته می شود و دوباره به زن پس داده خواهد شد. البته گاهی تهیه این مبلغ برای زن کار غیر ممکنی می باشد خصوصا در پرونده هایی که مهریه زن بسیار سنگین می باشد در چنین مواقعی زن می تواند دادخواست اعسار خود را تقدیم دادگاه کند.

تقسیط و بخشودگی نیم عشر دولتی

حالا به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا می توان نیم عشر دولتی را تقسیط کرد و یا کلا از پرداخت آن معاف شد و شامل بخشودگی شد؟

تقسیط نیم عشر دولتی امکان پذیر می باشد و می توان آن را به صورت قسطی پرداخت کرد. در خصوص خانم هایی که خواستار دریافت مهریه خود هستند و مهریه سنگینی دارند که این امر موجب می شود مبلغ نیم عشر دولتی نیز برای آن ها سنگین شود راهی وجود دارد به این صورت که زن یا همان زوجه دادخواست اعسار خود را تقدیم دادگاه می نماید و برای اثبات آن باید دو نفر شاهد نیز به دادگاه معرفی کند

، حالا دادگاه مبلغ نیم عشر دولتی را تقسیط می کند و به همان صورت که مهریه تقسیط شده و به صورت قسطی پرداخت می شود، مبلغ تقسیط شده نیم عشر دولتی هم به آن افزوده شده و توسط مرد یا همان زوج پرداخت می گردد.

دقت داشته باشید که اگر زن با همسرش بر سر پرداخت مهریه صلح و سازش کنند و به توافق برسند موظف به پرداخت نصف نیم عشر دولتی می باشد.

پرداخت نیم عشر برای فردی که مالی ندارد

حتما این سوال هم به ذهنتان رسیده است که اگر فردی مالی برای پرداخت نیم عشر نداشت تکلیف برای او چیست؟

در پاسخ به این سوال به تبصره 1 ماده ۳۵ قانون اجرای احکام مدنی استناد می کنیم:

((محکوم‌ له می‌تواند بعد از ابلاغ اجراییه و قبل از انقضای مهلت مقرر در مواد قبل اموال محکوم‌علیه را برای تامین محکوم‌به به قسمت‌اجرا معرفی کند و قسمت اجرا مکلف به قبول آن است. پس از انقضای مهلت مزبور نیز در صورتی که محکوم‌علیه مالی معرفی نکرده باشد که اجرای‌حکم و استیفای محکوم به از آن می‌سر باشد محکوم‌له می‌تواند هر وقت مالی از محکوم‌علیه به دست آید استیفای محکوم‌به را از آن مال بخواهد))

با تحلیل این ماده قانون در می یابیم که اگر شخصی مالی برای پرداخت نیم عشر نداشت هر موقع که مالی به دست آورد می توان خواستار استیفای او از آن مال بود.

نحوه محاسبه نیم عشر دولتی

حال می خواهیم به نحوه محاسبه نیم عشر دولتی بپردازیم. برای محاسبه نیم عشر دولتی تنها مبلغ خواسته شما مهم می باشد یعنی نیم عشر دولتی فقط بر مبنای مبلغ خواسته دعوا محاسبه می شود. میزان نیم عشر دولتی دقیقا یک بیستم از مبلغ خواسته دعوای شما می باشد و تفاوتی ندارد که مبلغ خواسته شما کم یا زیاد باشد یک بیستم از هر میزان که در درخواست مطالبه آن را دارید نیم عشر دولتی خواهد بود. حال این سوال پیش می آید که اگر مبلغ خواسته زیاد باشد و فرد توانایی پرداخت نیم عشر دولتی به این میزان را نداشته باشد چه می شود؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که در صورتی که فردی توانایی پرداخت آن را نداشته باشد می بایست دادخواست اعسار از پرداخت نیم عشر دولتی را به مراجع ذی صلاح تقدیم نمود. برای اثبات اعسار نیاز به دو شاهد می باشد. این دو شاهد می بایست با ارائه مدارک شناسایی یعنی همان کارت ملی و شناسنامه معتبر هر آنچه درباره دارایی و منبع درآمد فرد خواهان اعسار می دانند نزد قاضی بازگو کرده و به عدم توانایی پرداخت نیم عشر دولتی خواهان اعسار، شهادت بدهند. قاضی با بررسی محتویات پرونده و راستی آزمایی از شهود حکم نهایی را صادر می نماید.

نیم عشر چک برگشتی

همانطور که می دانید چک نوعی سند اجرایی می باشد که برای وصول آن می توان به اداره اجرای ثبت و یا دادگاه مراجعه نمود. حال فرض می کنیم که یک چک برگشت خورده و دارنده آن در حال طی کردن مراحل قانونی برای وصول طلبش می باشد. در این صورت این سوال پیش می آید که تکلیف نیم عشر چک برگشتی چیست و چگونه محاسبه می شود؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگر فرد دارنده چک از طریق اداره اجرای ثبت اقدام به وصول مطالبه خود کرده باشد و فرد از این طریق محکوم به پرداخت مبلغ چک شده باشد می بایست حتما نیم عشر دولتی مبلغ چک را نیز پرداخت نماید. اما اگر دارنده چک از طریق دادگاه اقدام به وصول مبلغ چک کرده باشد و فرد در دادگاه محکوم شده باشد می بایست به غیر از مبلغ چک، نیم عشر دولتی آن را بپردازد و همچنین فرد محکوم شده می بایست تمامی هزینه های اجرایی و خسارات مورد تایید قانون که به دارنده آن وارد شده است را تماما پرداخت نماید.

در این مورد باید به این نکته دقت داشته باشید که در روند جدید اجرای اسناد رسمی، اگر به درخواست دارنده چک یا همان بستانکار پرونده مختومه شود و یا بین بستانکار و بدهکار صلح و سازش ایجاد شود نیازی به پرداخت نیم عشر نمی باشد همچنین این موضوع در پرونده های مهریه نیز صادق می باشد. در صورتی که طرفین به صلح و سازش برسند بدهکار می تواند با دریافت اقرارنامه رسمی از بستانکار پرونده را مختومه نماید.

گروه وکلای دیده بان حقوق امیر در این مقاله به توضیح نیم عشر و انواع آن پرداخت و همچنین تمام شرایط تقسیط و معافیت هر دو نوع آن را برای شما بررسی نمود. اگر شما برای تنظیم دادخواست اعسار و یا تقسیط نیم عشر و یا هر موضوع مرتبط دیگری در مورد نیم عشر نیاز به راهنمایی و دریافت اطلاعات بیشتر دارید می توانید با گروه وکلای دیده بان حقوق امیر تماس گرفته و از مشاوره و کمک های یک وکیل مجرب و متخصص در این امر بهره مند شوید.