منظور از یک هشتم، سهم الارث زن یا همان زوجه می باشد. همانطور که می دانید دعاوی مربوط به ارثیه همیشه در دادگستری رایج بوده است و اختلافات زیادی بر سر میزان ارث در خانواده ها وجود دارد که یکی از مهمترین و پرتکرارترین آنها نحوه محاسبه ارث زوجه (زن) می باشد. بهتر است بدانید که میزان ارث زن در شرایط مختلف متفاوت می باشد.
این شرایط شامل داشتن و یا نداشتن فرزند و همچنین داشتن همسر دائمی دیگری نیز می باشد اما نکته مهم و قابل توجه دیگر در این موضوع شرایط لازم برای ارث بردن زوجه می باشد یعنی به طور کلی زن در چه شرایطی از همسر فوت شده خود ارث می برد که قانون مدنی درباره آن موارد زیادی را بیان کرده است.
در این مقاله تمامی شرایط و نکات مهم ارث زن را با هم بررسی می کنیم و اگر در انتها مقاله سوالی درباره نحوه محاسبه یک هشتم ارث زن و یا هر سوال دیگری در رابطه با موضوع ارث زوجه داشتید می توانید برای مشاوره رایگان با بهترین وکیل انحصار وراثت تهران از گروه وکلای دیده بان حقوق امیر تماس بگیرید.
جهت دریافت مشاوره از دیده بان حقوق امیر با شماره های زیر تماس حاصل فر مایید.
شماره تماس : 02188928542_02188928452
آدرس : تهران، خیابان فلسطین شمالی، نبش کوچه شهید نجف غزایی عتیق، پلاک 475، طبقه پنجم، واحد 57
در چه شرایطی زن از شوهر ارث می برد؟
شرایطی که زن از شوهر خود ارث ببرد صراحتا در قانون مدنی بیان شده است که به بررسی آن می پردازیم:
- مهم ترین ویژگی که زن برای ارث بردن از شوهر باید داشته باشد طبق ماده 940 قانون مدنی ایران این است که همسر دائمی او باشد یعنی همسر موقت و یا صیغه ای از شوهر خود ارث نمی برد. توجه داشته باشید که عقد دائمی باید حتما در دفاتر رسمی ثبت ازدواج ثبت شده باشد. البته در مواردی که عقد دائمی وجود داشته ولی به دلایلی تا زمان فوت همسر ثبت نشده باشد، باید دادخواست اثبات زوجیت خود را به همراه مدارک مربوطه و شهود از طریق دفاتر خدمات قضایی به دادگاه ارائه و تقدیم کند و در صورت تایید مقام محترم قضایی و گرفتن رای مثبت، می تواند سهم خود را از اموال همسر دریافت کند.
- نکته بعدی در مورد سهم الارث همسر این است که هیچگاه نمی شود زن را از ارث ممنوع و محروم کرد. فقط در صورتی زن از ارث شوهر خود محروم می شود که همسر خود را کشته باشد و یا اصطلاحا او را به قتل رسانده باشد.
- اما موضوع حائز اهمیت این می باشد که زن باید در هنگام فوت شوهر خود زنده باشد. یعنی اگر قبل از فوت زوج یا همان مرد، زن فوت کرده باشد ورثه او نمی توانند ادعایی مبنی بر سهم الارث از شوهرش داشته باشند.
نکات مهم در مورد ارث زن از شوهر
- دقت کنید که اگر زن و شوهر طلاق رجعی گرفته باشند که در این نوع طلاق مرد می تواند رجوع کند و حق آن را دارد و در مدت عده شوهر فوت نماید، زن از تمامی اموال شوهر ارث می برد. ولی در صورتی که مرد بعد از گذشت زمان عده فوت کند و یا اصلا طلاق آنها از نوع بائن باشد یعنی قبل از نزدیکی طلاق گرفته باشند و یا مرد زن یائسه را طلاق داده باشد و یا طلاق آنها به دلیل کراهت یکی از طرفین از دیگری باشد در این صورت زن هیچ ارثی از اموال مرد نمی برد.
- باید بدانید در صورتی که مرد مبتلا به بیماری باشد و زن خود را طلاق دهد، اگر تا یک سال پس از طلاق مرد بر اثر همان بیماری جان خود را از دست بدهد و فوت کند و همچنین اگر زن در طول آن مدت ازدواج نکرده باشد در این صورت زن از اموال مرد ازث می برد حتی اگر طلاق آنها بائن بوده باشد.
میزان ارث زن از شوهر
اندازه ارثی که زن از شوهر خود می برد به چند عامل بستگی دارد:
| 1- عامل اول داشتن فرزند می باشد به اینصورت که: |
|
| 2- عامل دوم تعداد همسران متوفی می باشد |
|
طبق قانون مدنی ایران همیشه اقوام نسبی و سببی از فرد فوت شده ارث می برند. اما منظور از نسبی و سببی چیست؟ وقتی اقوام از طریق تولد و یا نسبت خونی دارای ارتباط خانوادگی باشند به آن اقوام نسبی گفته می شود و موقعی که ارتباط افراد از طریق ازدواج و بر پایه آن شکل می گیرد به آن اقوام سببی گفته می شود. گاهی بین اقوام سببی به واسطه ازدواج مجدد پدر یا مادر خواهر و برادرهای ناتنی نیز به وجود می آیند.
ارث زن از اموال منقول و اموال غیر منقول
برای روشن شدن و درک بهتر این موضوع باید اموال منقول و غیر منقول را بشناسید:
اموال منقول به اموالی گفته می شود که قابل انتقال و جابجایی می باشند مانند وسایل نقلیه، وسایل منزل، جواهرات و …..
اموال غیر منقول به اموالی گفته می شود که قابل جابجایی و انتقال نیستند مانند خانه، زمین، مغازه و ……
در گذشته زنان فقط از اموال منقول شوهر خود ارث می بردند و سهمی از اموال غیر منقول همسر خود نداشتند اما قانون جدیدی تصویب شد و در آن صراحتا گفته شده است که زن حتی در صورت داشتن فرزند از اموال منقول و غیر منقول نیز ارث می برد. البته نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که زن نمی تواند از خود مال غیر منقول ارث ببرد یعنی نمی تواند خود ملک یا زمین را مطالبه کند بلکه فقط از قیمت آن ارث می برد. یعنی پس از قیمت گذاری ملک مورد نظر می تواند بهای آن را مطالبه کند.
اما اگر ورثه دیگر متوفی از دادن بهای ملک به زن خودداری کنند طبق ماده 948 قانون مدنی زن می تواند حق خود را از عین اموال مطالبه کند.
حقوق زن پس از فوت همسر
یکی دیگر از حقوق زنها پس از فوت همسرشان مهریه آنها می باشد. چنانچه زنی قبل از فوت شوهر خود مهریه خود را دریافت نکرده باشد، پس از فوت همسر و قبل از تقسیم ترکه و اموال او می تواند مهریه خود را مطالبه کند.
البته که این امر برای همسران موقت هم صدق می کند و آنها برخلاف اینکه ارثی از شوهر خود نمی برند اما می توانند پس از فوت او مهریه خود را از وراث او مطالبه کنند. برای این امر حتما باید انحصار وراثت را اخذ کرد و بعد از دریافت فرم آن باید دادخواست مطالبه مهریه را به طرفیت کل ورثه تقدیم مراجع قضایی کرد. اگر دادگاه به نفع وی رای بدهد باید قبل از تقسیم ترکه بین وراث مهریه به زن پرداخت گردد.
از دیگر حقوق زن پس از فوت شوهر می توان به پرداخت مستمری و حقوق دولتی به او نیز اشاره کرد.
سهم الارث زن در چند همسری
همیشه یکی از رایج ترین سوالاتی که درباره سهم الارث پرسیده می شود این است که سهم الارث زن در چند همسری چقدر می باشد؟ برای پاسخ به این سوال می بایست به ماده ۹۴۲ قانون مدنی اشاره نماییم که اشعار دارد:
در صورت تعدد زوجات ربع یا ثمن ترکه که تعلق به زوجه دارد بین همه آنان بالسویه تقسیم می‌شود.
این ماده صراحتا اعلام کرده است که اگر مردی چند همسر دائمی داشت و دارای فرزند نیز بود یک هشتم اموال که سهم الارث زن می باشد بین تمام زن ها به صورت مساوی تقسیم می شود و در صورتی که مردی چند همسر دائمی داشت اما دارای هیچ فرزندی نبود یک چهارم از اموال او پس از فوتش به صورت مساوی بین زنان تقسیم می شود.
نکته مهم در اینجا این است که به هر زن به صورت جداگانه یک هشتم از مجموع اموال مرد به ارث نخواهد رسید بلکه به صورت کلی یک هشتم از اموال مرد فوت شده بین تمامی زنان تقسیم می شود. فرض کنید مردی تنها یک همسر دائمی دارد و فرزند نیز دارد در این صورت یک هشتم از اموال مرد به تنها همسر او می رسد. حال فرض می کنیم مردی دارای دو همسر دائمی بوده و فرزند نیز دارد در چنین شرایطی یک هشتم از اموال مرد به دو قسمت تقسیم شده و به هر کدام از زن های او می رسد یعنی هر زن نصف یک هشتم از اموال شوهرش را به ارث می برد. حال اگر مرد دارای دو همسر دائمی بود و فرزندی نداشت یک چهارم از اموال او به دو قسمت تقسیم شده و به هر زن نصف یک چهارم از اموال همسر فوت شده اش به ارث می رسد.
چنانچه برای احقاق حق خود و در مورد دریافت ارث خود با مشکلاتی روبرو هستید و سوال حقوقی در این باره دارید میتوانید با گروه وکلای دیده بان حقوق امیر تماس گرفته و با وکیل مجرب در این زمینه مشاوره نمایید. همچنین اگر برای اخذ انحصار وراثت و تنظیم دادخواست مطالبه مهریه نیاز به یک وکیل متخصص در این امر دارید می توانید به آدرس تهران، خیابان فلسطین شمالی، نبش کوچه شهید نجف غزایی عتیق، پلاک 475، طبقه پنجم، واحد 57 مراجعه کرده و از گروه وکلای دیده بان حقوق امیر کمک بگیرید.
من برای سهم الارثم بعد از فوت همسرم از دیده بان حقوق امیر کمک گرفتم و راهنمایی هاشون عالی بود